XI Klimatyczne Forum Metropolitalne zamyka cykl spotkań z projektem ADAPTCITY w polskich metropoliach. Zamknięcie odbyło się w najbardziej wodnym mieście w Polsce, Bydgoszczy. Rozmowy także dotyczyły wody.
Rogrzewka o adaptacji
Konferencję otworzyła wiceprezydent miasta Maria Wasiak. Na zdjęciu po prawej stronie, obserwuje pierwszą prezentację dyrektora Leszka Drogosza.
Ponieważ jesteśmy w przede dniu zakończenia Strategii Adaptacji do zmian klimatu w Warszawie przedstawiliśmy najważniejsze zagadnienia programowe związane z Warszawą. Dyrektor Leszek Drogosz pokazał realizowane i planowanie inwestycje w zakresie gospodarki wodą deszczową. Dr Wojciech Szymalski skupił się na pokazaniu szacunków finansowych dotyczących realizacji całościowego programu, który obniżyłby ryzyko wystąpienia negatywnych skutków zmian klimatu do wartości akceptowalnych. W tej samej sesji dowiedzieliśmy się także o uwarunkowaniach klimatycznych Bydgoszczy oraz stanie przygotowywania Miejskiego Planu Adaptacji dla tego miasta. Choć w całym kraju susza, przewidywania, że liczba dni deszczowych w Bydgoszczy może zmniejszyć się w przyszłości, aż o 17 nie wzbudziły największego zainteresowania w dyskusji. Najtrudniejsze pytania dotyczyły kosztów adaptacji do zmian klimatu. Póki co w Warszawie oszacowano je na 30 mld złotych. W projekcie MPA jeszcze takich szacunków nie ma, ale padło stwierdzenie, że mogą być one na podobnym poziomie. W każdym razie wyczerpująca lista działań do realizacji w Bydgoszczy jest już znana.
Pierwsza połowa o wodzie i energii
Druga sesja nie ustąpiła drugiej pod względem merytorycznym. Bardzo ciekawe referaty mieli przede wszystkim prezes Miejskich Wodociągów i Kanalizacji w Bydgoszczy, o systemie gospodarowania wodą deszczową, oraz Energetyk Miejski, o rozwoju odnawialnych źródeł energii w mieście. Znalazło się także miejsce na bardziej szczegółowe omówienie modeli funkcjonowania sieci kanalizacyjnej oraz potencjału gromadzenia wody w mieście w rozwiązaniach naturalnych, tzw.: zielono-błękitnej sieci. Bydgoszcz przeszła przez ostatni kilka lat bardzo długą, ale owocną drogę w kierunku przestawienia systemu gospodarowania wodą deszczową z filozofii polegającej na jak najszybszym oddaniu wody deszczowej do rzeki, ku filozofii zakładającej jak najdłuższe przytrzymanie wody w tym miejscu, w którym ona spadnie. Nowy system gospodarowania wodą oparty jest właśnie na takim paradygmacie.
Bydgoszcz pokazuje także, że możliwa jest także zmiana paradygmatu w kwestiach energetycznych. Oparte na solidnych podstawach oraz międzynarodowych zobowiązaniach miasta – które jako jedno z pierwszych w Polsce przystąpiło do Porozumienia Burmistrzów, działania wdrażające odnawialne źródła energii w nowych i istniejących już budynkach komunalnych w mieście robią wrażenie. Instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła lub innych jest już w mieście kilkadziesiąt. Ogniwa fotowoltaiczne mają także statki turystyczne pływające po Brdzie. Niestety instalacje te działają tak samo jak te statki, tzn. poza siecią energetyczną. Energetyk miejski wyraźnie zaznaczył, że podłączenie ich do sieci jest przy obowiązujących przepisach zupełnie nieopłacalne.
Druga połowa o deszczu
Drugi dzień konferencji rozpoczął się także z wysokiego „C”. Pierwszą prezentację miał prof. Paweł Licznar, który zaprezentował projekt zmierzający do opracowania Polskiego Atlasu Nawalnych Deszczy. Już dotychczasowe jego wyniki napawają dużym optymizmem i pokazują jak istotne jest zarówno całościowe podejście do tematu, jak i zintegrowanie tego globalnego podejścia z potrzebami lokalnymi. Efektem projektu będzie całkowite odejście w Polsce od zastosowania starych modeli opadowych, opartych o dane nawet z XIX wieku, choć aby tak się stało, często potrzeba jeszcze zmiany przepisów i norm. Niezmiernie ciekawa była prezentacja systemu zarządzania kryzysowego powiatu bydgoskiego. Wydział Zarządzania Kryzysowego w Bydgoszczy także pokazał, że zna się nie tylko na ogólnych założeniach systemu, ale także wie co w trawie piszczy, jeśli chodzi i konkretne potrzeby na poziomie interwencji lokalnych. Na koniec sesji dowiedzieliśmy się jak w sposób inteligentny będzie odbywało się zarządzanie wodą deszczową w przebudowanym systemie kanalizacji.
Ale najważniejsza w tej sesji była dyskusja, w której dotknęliśmy też zarówno zagadnień lokalnych, jak i natury ogólnej, wręcz filozoficznej. Padło m.in. stwierdzenie, że także w Polsce mamy pod dostatkiem danych meteorologicznych (i klimatycznych) i problemem jest tylko ich właściwe przetworzenie. Dokonaliśmy także porównania systemów społecznych na wczesnym i późnym poziomie rozwoju konstatując, że czym więcej cywilizacji, tym na mniejszy błąd nas stać.
Dogrywka o zieleni
Ale na tym nie koniec, bo konferencja w Bydgoszczy miała aż 4. sesje. W ostatniej dotknęliśmy zagadnień na styku wody i przyrody. Poznaliśmy dobrze realizacje i plany Bydgoszczy dotyczące parków miejskich oraz terenów sportowo-rekreacyjnych. Zwłaszcza plan realizacji terenów sportowo-rekreacyjnych okazał się kolejnym z serii wytrychów, jakie miasta stosują, aby ochronić cenne tereny zieleni miejskiej przed rozwojem zabudowy. Dobrze, że taki pomysł został zrealizowany, źle, że musiał być wytrychem, bo nie można było zastosować regularnego klucza, jakim jest planowanie przestrzenne. Wreszcie ostatnim zaprezentowanym działaniem Bydgoszczy w zakresie wód deszczowych było utworzenie zielono-błękitnego pakietu, który ma na celu edukacyjne oddziaływanie na społeczeństwo, a głównie inwestorów w nowe budynki, aby zmienili swoją filozofię postępowania z wodą opadową. Jak wynikało z dyskusji, jest niedosyt dotyczący tego materiału edukacyjnego i przydałaby się jego bardziej pogłębiona wersja. Obecna wersja katalogu znajduje się na stronie internetowej http://deszcztozysk.bydgoszcz.pl/
Komentarz redaktora 🙂
Bydgoszcz niechybnie pokazała, że choć Kazimierzowi Wielkiemu nie udało się z niej nominalnej uczynić stolicy Polski, to obecnie jest stolicą Polski w zakresie rozwiązań z zakresu gospodarowania wodą deszczową. Ze spraw konferencyjnych pozostało już więc tylko podsumowanie całego cyklu. Ale w tym celu zapraszamy wszystkich do Warszawy. Już niedługo II ogłoszenie dotyczące konferencji międzynarodowej projektu ADAPTCITY.